Są takie miejsca na ziemi i to całkiem blisko nas, których istnienia nie jesteśmy świadomi. Do czasu. Jednym z takich miejsc dla nas był stary cmentarz żydowski we Wrocławiu. Dzięki Pańciowi cmentarna tajemnica została odkryta. Robiliśmy dwa podejścia do tego miejsca. Za pierwszym razem byliśmy z Cece. Niestety pomimo tego, że pies był w torbie, nie mogliśmy wejść na teren cmentarza. Mniej więcej po tygodniu zrobiliśmy drugie podejście, tym razem bez futra. Udało się wejść. Rzeczony kirkut, czyli cmentarz żydowski, znajduje się przy ulicy Ślężnej. Otoczony jest wysokim, białym murem. Zapewne nie raz i nie dwa przechodziliście obok tego miejsca, nie wiedząc co się kryje za murem. Wejście do cmentarza znajduje się od strony zaułka Ferdynanda Lassalle, co wcale nie jest takie oczywiste, ale czasami warto pobłądzić, aby odkryć coś nowego i dotąd nieznanego. Łączna powierzchnia cmentarza to 4,6 ha. Na tej powierzchni znajduje się 12 tysięcy nagrobków. Są to groby Żydów przybyłych z odległych stron świata, m.in. z Gdańska, Warszawy, Bonn, Hamburga, Bostonu. To nie był mój pierwszy kirkut. Będąc dwa lata temu w rodzinnych stronach mojej babci miałam okazje odwiedzić kirkut i to nie jeden. Macewy, czyli płyty nagrobne, na starym cmentarzy żydowskim są bogato ozdobione. Wiele z nich posiada wyrzeźbione symbole, mówiące wiele na temat zmarłego. Pochowani są tutaj rabini, kupcy, bankierzy, lekarze, wykładowcy. Napisy na macewach są w języku hebrajski i niemieckim. Początki historii cmentarza sięgają roku 1856. Pierwszy oficjalny pochówek odbył się 17 listopada 1856 roku. Był to pogrzeb kupca Lobela Sterna. Można tu znaleźć jednak nagrobki o wiele starsze, bo pochodzące z cmentarzy żydowskich istniejących w średniowieczu. Starsze nagrobki były odkrywane na przełomie poprzednich stuleci w różnych częściach miasta, a następnie przenoszone do tego miejsca, stąd macewy nawet z 1203 roku. W 1943 roku cmentarz został całkowice zamknięty. Ślady po kulach w niektórych nagrobkach świadczą o tym, że cmentarz był terenem działań zbrojnych w czasie walk o miasto w 1945 roku. Cmentarz można zwiedzać codziennie w godzinach od 10:00 do 18:00. Za wstęp trzeba zapłacić 10 zł od osoby. W kasie można płacić kartą. Niestety do biletu nie dostaje się żadnej mapki obiektu. Przed wejściem na cmentarz znajduje się gablotka, w której można zobaczyć kto i gdzie jest pochowany z imienia i nazwiska, a także profesji, jaką się parał.
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu